Ονομασία του χωριού μας

Το σημερινό όνομα (Αγία Παρασκευή), το χωριό μας το πήρε το 1953, ύστερα από απόφαση της Νομαρχίας Ιωαννίνων,  επειδή η οσιομάρτυρας Αγία Παρασκευή είναι προστάτης και πολιούχος του χωριού μας και την ημέρα της ιερής μνήμης της (26 Ιουλίου) το χωριό μας πανηγυρίζει προς τιμήν της Μεγαλομάρτυρος υπάρχει και το εξωκκλήσι της, εκεί στην έξοδο του χωριού μας προς το χωριό Φούρκα. Το κτίσμα είναι ύστερο του 1850, και χτίστηκε πάνω σε παλιότερα θεμέλια. Εκεί πρέπει να υπήρχε άλλη εκκλησία, στη μνήμη όμως πάλι της Αγίας Παρασκευής, προφανώς κεντρικής εκκλησίας Χριστιανικής των χρόνων της Λόγκας-Κιρασόβου.

Ο Χριστιανισμός στα μέρη μας πρέπει να μεταδόθηκε από τους διερχόμενους εμπόρους, ταξιδευτές, καλόγερους, καθότι το χωριό μας ήταν σταυροδρόμι μεταξύ Ανατολής και Δύσης πέραν του ότι διήρχετο από τα μέρη μας, ένα παρακλάδι από τα τρία της Εγνατίας οδού Κωνσταντινούπολη - Ρώμης. Αξίζει τον κόπο να μάθει ο κάθε Κιρασοβίτης το μύθο γύρω από την εξαφάνιση της εικόνας της Αγίας Παρασκευής από το ομώνυμο εξωκκλήσι της, προ 400-500 χρόνων και την εύρεσή της στο διπλανό χωριό μας, το Παλιοσέλλι. Ο μύθος έχει ως εξής και να τι έγραψε η εφημερίδα «ΗΠΕΙΡΩΤΙΚΟ ΜΕΛΛΟΝ» της 2ας Σεπτεμβρίου του 1964.

«Η 100ετηρίς της ΑΓΙΑΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ Παλαιοσελίου (Κονίτσης)»

Την 26ην Ιουλίου, μνήμη της Μεγαλομάρτυρος Αγίας Παρασκευής εις Παλαιοσέλινον (Κονίτσης), όπου υπάρχει μεγαλοπρεπής φερώνυμος ιερός ναός της Αγίας, πολιούχου και προστάτιδος του χωριού, έλαβε χώρα πανηγυρική τελετή, επί τη συμπληρώσει εκατοεντηρίδος από της ανεγέρσεως του ναού τούτου υπό την εμπνευσμένη πρωτο.... λέγεται ότι εις τα παλιά χρόνια, παρά την θέσιν όπου υπάρχει σήμερον αυτός ο κεντρικός ναό μας, ανεκαλύφθην τυχαίως, εν μέσω θάμνων, ένας ναϊσκος αφιερωμένος εις την ιερά μνήμην της Αγίας Παρασκευής... Φυσικά, το θαυμαστόν εκείνο γεγονός διαδόθηκε εις άπαντα τα πέριξ χωριά. Και τότε ήλθαν εκ Κερασσόβου (νυν Αγία Παρασκευή) κειμένου περί τα 20 χλμ. βορείως του Παλιοσελίου, εκκλησιαστικοί εκπρόσωποι πήραν την εικόνα, η οποία κατά μυστηριώδη τρόπο έλλειψε εκ του φερωνύμου ναού της.

Αυτό ομολογείται, επανελήφθη για 2η αλλά 3η φορά όταν κατά την μεταφορά της εικόνας, αύτη εγένετο βαρεία και ασήκωτος, ολίγο διάστημα βορειόθεν του Παλαιοσελίου, πλησίον μιας υδατοπηγής, οπότε οπλοφόρος Τούρκος ακολουθών τη συνοδεία, πυροβόλησε κατά της εικόνας, αλλά η σφαίρα εστράφη και έπληξε αυτόν τον ίδιον! Έκτοτε η τοποθεσία αυτή ονομάζεται «βρύση του Τούρκου».

Βλέποντας οι παρευρισκόμενοι το θαύμα τούτο εκυριεύθηκαν εκ φόβου θεού και οι μεν Κερασοβίτες εγκαταλείποντες την εικόνα έφυγαν έντρομοι, οι δε παλαιοσελίτες παρέλαβαν ταύτην μεταφέροντάς την εις το χωρίον τους όπου θεία επιθυμία της εικόνας ήτο να εγκατασταθεί...»

Λέγεται, κατά την παράδοση των Κερασοβιτών-τισσών, ότι τα παλαιά χρόνια στη Βυζαντινή εποχή, γύρω στα 668-685 μ.Χ. ... του 7ου αιώνα, όταν η ελληνική γλώσσα έγινε επίσημη του κράτους και η ορθοδοξία επίσημη θρησκεία αυτών είχε χτιστεί το πρώτο φτωχικό .... εξωκκλήσι, αφιερωμένο στην Αγία Παρασκευή, στην ίδια θέση με το σημερινό. Αυτό δε σε ανάμνηση των νικηφόρων πολέμων των Βυζαντινών αυτοκρατόρων ενάντια στους δυτικούς εχθρούς, όταν γύριζαν από τη Ρώμη μια και το χωριό μας βρίσκεται στο σταυροδρόμι Ανατολής - Δύσης.

Ειδικά αφιερωμένο στην Μεγαλομάρτυρα, αφού χάρη στην ακλόνητη και βαθιά πίστη της, ακόμα και βασιλιάδες της τότε κραταιάς Ρώμης πίστεψαν στον Χριστιανισμό, αφού απαρνήθηκαν αυτοί και οι ακολουθίες των τον ειδωλολατρισμό. Ειδικά επί αυτοκράτορος Κωνσταντίνου Πωγωνάτου που διαχείμαζε στην περιοχή της Κόνιτσας, επιστρέφοντας από νικηφόρα εκστρατεία κατά των Σλάβων, έχουν χτιστεί πολλοί μικροί ιεροί ναοί στην περιοχή μας, στα χωριά Κλειδωνιά και Μολυβδοσκέπαστη. Ένας από αυτούς ήταν και της Αγίας Παρασκευής στο χωριό μας. Αυτό το γεγονός οι πρόγονοί μας το θεώρησαν πολύ τιμητικό και σπουδαίο, που τόσο πολύ συγκίνησε το θρησκευτικό τους πιστεύω, ώστε την Μεγαλομάρτυρα την ανακήρυξαν και την καθιέρωσαν πολιούχο-προστάτιδα του χωριού μας. Αυτό το θρησκευτικό συναίσθημα των προγόνων μας προφανώς χαροποίησε πάρα πολύ την οσία, ώστε την λαμπροφόρο αυτή ημέρα της ιερής μνήμη της - πανήγυρης, θείο κέλευσμα έστελνε κάθε χρόνο, ΕΝΑ ΕΛΑΦΙ στους πανηγυριώτες προγόνους μας, σαν δώρο δικό της για να ευφρανθούν. Το ελάφι αυτό το έσφαζαν, το έψηναν και το κρέας του το μοιράζονταν όλοι οι πανηγυριώτες. Κάποια χρονιά το ελάφι για άγνωστο λόγο και αιτία άργησε να έρθει και αυτοί άρχισαν να γκρινιάζουν. Εντούτοις ήρθε το ελάφι κατακουρασμένο-ιδρωμένο και οι πρόγονοί μας, οι ολιγόπιστοι, ανυπόμονοι το έσφαξαν αμέσως, πριν ξεκουραστεί το άμοιρο ζώο. Αυτό το πράγμα εξόργισε την οσία Αγία Παρασκευή και αποφάσισε να τους τιμωρήσει σκληρά μάλιστα. Έφυγε η αγία και θαυματουργή εικόνα από το εξωκλήσι μυστηριωδώς για πάντα και πήγε στο Παλιοσέλι. Αυτά λέει η μυθολογία-παράδοση για την θαυματουργή εικόνα της Αγίας Παρασκευής μας. Από τότε πέρασαν 400-500 χρόνια και το 1999, στις 7,8 και 9 Αυγούστου, εδέησε να καταστεί δυνατό να φέρουμε την αγία εικόνα της για τριήμερη προσκύνηση στο χωριό μας. Στη μεγάλη μας αυτή προσπάθεια, μας συμπαραστάθηκε και μας βοήθησε πάρα πολύ ο Άγιος Δεσπότης μας, Μητροπολίτης Αντρέας που χοροστάτησε και στις θείες λειτουργίες στο χωριό μας. Όλοι οι απανταχού Κιρασοβίτες-τισσες ήρθαν να προσκυνήσουν την θαυματουργή εικόνα της Αγίας Παρασκευής, που αριθμεί 800 χρόνια και άνω. Το χωριό κατακλύσθηκε από ευλαβείς προσκυνητές, άνω των 2000 χιλιάδων ατόμων, το τριήμερο αυτό. Τα χρήματα που προσεφέρθηκαν εδόθηκαν όλα για την επισκευή της εκκλησίας της Αγίας Παρασκευής στο Παλαιοσέλι Κόνιτσας.